رایحههای عطر
رایحه ابتدایی
ترنج یا Bergamot از دسته مرکبات و نوعی نارنج است که در درختان کوتاه ترنج رشد میکند که چیزی بین لیمو، پرتقال و گریپفروت میباشد. محل اصلی کشت آن در منطقه کالابریا در جنوب ایتالیا میباشد اما در برزیل و آرژانتین نیز کشت میشود. نام آنرا از شهر Bergamo در ایتالیا که اولین بار در آنجا روغن ترنج فروخته شده و بعد از آن به سمبلی برای آن منطقه و آن شهر تبدیل شد. ترنج میوهای خوردنی نیست و به خاطر روغنش کشت میشود و به خاطر رایحه شیرین و خنکش به طور وسیعی در عطرسازی استفاده میشود. روغن ترنج در چای ارلگری، آبنباتسازی و آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به ...
باریجه یا Galbanum نوعی صمغ رزینی زرد و قهوهای از گیاهان مرکزی ایران که از گیاهی شبیه انقوزه گرفته میشود و مصرف طبی دارد. رایحهای تلخ و مشک مانند دارد و در صنعت عطرسازی خاص و ارزشمند است.
ریحان یا Basil از خانواده نعنا که به خاطر استفاده در آشپزی ایتالیایی و همچنین استفاده آن در آسیا معروف است. اصل ریحان برای هند و دارای 160 گونه با رنگهای سبز و بنفش است. ریحان از دسته رایحههای سبز و گیاهی که دارای رایحه تند، فلفلی و کمی خنک است.
گیاه درمنه یا آرتمیسیا یا Artemisia که به گونه بیشماری از گیاهان مانند ترخون و خاراگوش تعلق دارد. آرتمیسیا از گروه رایحههای گیاهی ک رایحهای تلخ و خنک دارند.
زیره سیاه یا Caraway یکی از قدیمیترین ادویهها از درخت زیره 2 ساله از خانواده چتریان یا کرفسیان است و اصالتاً در مناطق معتدل رشد میکند. گیاه آن محکم با برگهای بزرگ سبز و گلهای کوچک سفید و صورتی که با آرایشی خاص و زیبا قرار دارند و معمولاً در آمریکا، اسکاندیناوی، هلند، روسیه، آسیای شرقی و آلمان کشت میشود. طبق اسناد تاریخی از ریشه درخت زیره، شیر و قارچ کپک در تهیه کیک برای ژولیوس سزار استفاده میشده و هماکنون در منطقه اسکاندیناوی در تهیه نان از این دستور استفاده میشود. مردم معمولاً فرق زیره سیاه و زیره سبز را تشخیص نمیدهند. زیره سیاه رنگ قهوهای روشن و تیره، اما زیره سبز رنگ قهوهای ...
چوب بلسان بنفش برزیلی با نام Brasilian Rosewood نوعی اقاقیا با چوب سخت، که تنها در برزیل میروید و گونه آن در حال انقراض است. از دسته رایحههای چوبی که رایحهای چوبی، خوشبو و ملایم دارد که هم در عطرهای مردانه و هم در عطرهای زنانه استفاده میشود.
رایحه میانی
گل یاس یا Jasmine گلی دوستداشتنی که رایحهای خوشبو، قوی و منحصر به فرد دارد و از خانواده زیتونیان است. گل یاس به صورت درختچهای رشد میکند و از ساقه آن برای تزئینات استفاده میشود. گونههای مختلفی از گل یاس در دنیا وجود دارند که دو گونه از آنها یعنی Jasminum Sambac و Grandiflorum در عطرسازی به کار میروند. Sambac اصالتاً برای جنوب و جنوبشرقی آسیا یعنی هند است و به عنوان Arabian Jasmine یا یاس عربی معروف و گل ملی فیلیپین و یکی از 3 گل ملی اندونزی میباشد. نوع دیگر اصالتاً برای ایران، افغانستان و کشمیر است و به یاس اسپانیایی، یاس فرانسوی و یاس کاتالونیایی معروف میباشد. گل یاس از لحاظ...
گل شمعدانی یا Geranium که گیاه آن دارای 400 گونه میباشد، گلی است که در تمام مناطق آب و هوایی مخصوصا در شرق مدیترانه رشد میکند. این گیاه به دلیل داشتن گلهای زیبا مورد توجه است، اما بعضی آنها رایحه آروماتیک دلنشینی دارند و رایحه پرتغال، گل رز، سیب و نعنا مانند دارند. شکوفههای شمعدانی میتوانند قرمز، صورتی و بنفش باشند ولی به طور معمول گلهای سفید و نارنجی با کمی صورتی دارند. این گیاه اصالتا برای جنوب آفریقا میباشد و در سال 1690 به اروپا برده شد. نام آن ریشه لاتین و به معنی بویایی قوی میباشد. روغن گل شمعدانی و برگ آن برای کرمهای پوستی و عطرسازی تقطیر میشوند. گل شمعدانی بر اساس منطقه...
گل رز یا Rose یکی از زیباترین گلها و به نوعی شاه گلها در دنیا است. حدود 20000 گل رز در دنیا تاکنون نامگذاری شده و از قدیم استخراج گل رز وجود داشته است. ایران از اولین مناطقی است که در آن از گل رز (گل محمدی) اسانس استخراج میکردند و رازی جز اولین نفرات به حساب میآید. در عربستان و سوریه نیز از قرنها پیش این کار مرسوم بوده و طائف در عربستان و دمشق در سوریه مرکز این کار بوده است. واژه Attar در زبان انگلیسی که به معنی گل سرخ است از واژه عربی عطر گرفته شده که در زمانهای قدیم به همان اسانس استخراج شده از گل رز میگفتند. واژه Rose از زبان لاتین و کلمه Rosa وارد زبان انگلیسی وارد شده و ریشه...
میخک صد پر یا Carnation یا میخک صورتی که به صورت بسیار انبوه در جنوب فرانسه کشت میشود. رایحه گلی میخک و فلفلی که معمولاً در عطرهای کلاسیک گلی فلفلی به کار میرود و معمولاً با رایحه گل رز ترکیب میشود. متأسفانه امروزه رایحه این گل از نظر خانههای عطرسازی قدیمی متصور شده، با این حال رایحه میخک صدپر رایحهای اجتنابناپذیر در دسته عطرهای شرقی است.
جوز هندی یا Nutmeg میوه درخت همیشه سبز Myristica fragrans است. جوز هندی از گروه رایحه ادویهها که رایحهای شیرین، فلفلی و تند دارد و برای ایجاد رایحه فلفلی شرقی است و نسبت به میخک، وانیل و دارچین برتر است و مناسب برای عطرهای مردانه و عطرهای ملایم چوبی میباشد.
رایحههای ادویهای یا Spicy Notes مانند جوزهندی، وانیل، دارچین، میخک و ... که معمولاً در عطرهای دسته شرقی استفاده میشوند.
خس خس یا Vetiver جز رایحه های چوبی و شرقی عصارهای در عطرسازی است، که از گیاهان و علفهای شرقی که در زیر درختان میروید، گرفته میشود. خسخس گیاهی از خانواده علفیان و اصالتا برای جنوب هند، اندونزی و سریلانکا میباشد و معمولا در مناطق مرطوب و باتلاقی و شرایط سخت میروید. از این عصاره در ترکیب عطرهای نیش یا Niche و عطرهای مردانه بیشتر استفاده میشود.
خنک و تند بودن، دادن طراوت و افزایش خنکی در رایحه مرکبات و پایدارسازی رایحههای فرار در عطر از ویژگیهای این عصاره میباشد. خسخس رایحهای خنک، تند و کمی تلخ دارد و بوی آن مانند چوب، شکلات تلخ و بوی سیگار میباشد. در قدیم از خسخس و ریشههای آ...
برگ درخت سرو یا Cypress از خانواده سرویان که از قدیمیترین تیره درختان هستند که بیش از 200 ملیون سال پیش میروییدند و برگهای فلسی و سوزنی شکل دارند و در تمام مناطق معتدل دنیا میرویند. برگ درخت سرو از گروه رایحه چوبها و خزهها که رایحهای خنک و تند دارد.
نعنا هندی یا Patchouli گیاهی با ارتفاع حدود 60 سانتی متر تا 1 متر که از خانواده نعنا است و عمدتاً در هند میروید. نام این گیاه از زبان تمیل (Tamil) و از کلمه Pathai که به معنی سبز است، گرفته شده و رایحهای شیرین و چوبی دارد.
لابدانوم یا Labdanum رزینی قهوهای رنگ و چسبنده که از انواع گل لادن به دست میآید. این رزین از دوران باستان در عطرسازی و پزشکی (به عنوان مرحم) کاربرد داشته است. رزین یا اَنگُم دستهای از ترکیبات اسیدی و چسبناک است که از بسیاری از درختان، درختچهها و حیوانات ترشح میشوند. امروزه رزینها کاربرد گستردهای در عطرسازی دارند و توسط استخراج و تقطیر برگها و شاخههای گیاهان تولید میشوند. رایحهای قوی و عمیق چرم و عنبرگونه که رایحه اصلی در دسته عطرهای شیپره میباشد.
رایحه پایانی
دانه تونکا یا Tonca Bean دانههای درخت Dipteryx Odorata (درخت گل از خانواده نخود فرنگی که در آمریکای مرکزی میروید و گلهای زیبایی دارد) میباشد که مشکی و قهوهای رنگ، چروکیده و ظاهری شبیه بادام دارند. اولین بار در سال 1973 به فرانسه برده شد و مورد استفاده قرار گرفت. دانه تونکا خصوصیات وانیل را دارد و طعمی شبیه به دارچین، زعفران، بادام و میخک خشک شده دارد. جز فلفلها است اما از لحاظ رایحه در دسته شرقی قرار دارد و به خوبی با تنباکو، عنبر، اسطوخودوس، پوست لیمو، گل رز، چوب صندل سفید و نعنا هندی ترکیب میشود.
چوب سدر یا Cedar Wood درختی همیشه سبز از خانواده درختان کاج است که اصالتا برای منطقه هیمالیا و مدیترانه میباشد. ارتفاع این درخت در بعضی مناطق به 40 متر میرسد و چوب آن به دلیل رایحه آروماتیک زیاد، دافع بید و حشرات میباشد. به همین دلیل، بسیاری از کمد و صندوقچههای چوبی را از چوب سدر میسازند. درخت سدر برگهای سوزنی و گلهای زرد دارد و پوست آن بسته به نوع درخت میتواند قرمز یا قهواهای باشد. این درخت بسته به رنگ میوه مخروطیاش به انواع مختلف تقسیم میشود. درختهای سدر حقیقی و باستانی متعلق به شمال آفریقا، کوههای آسیا هستند و در لبنان، کوههای اطلس و هیمالیا پیدا میشوند. درختهای سدر لبنا...
خزه بلوط یا Oakmoss گونهای از گلسنگها است که در نیمکره شمالی، مخصوصاً در جنوب و مرکز اروپا، علیالخصوص فرانسه، خانه عطرسازی دنیا میروید. رایحه و ترکیبی معمول در عطرهای دسته سرخسی و شیپره است و جدا از پایدارسازی عطر، رایحهای خاکی - آروماتیک و جنگل مانند به عطر میدهد. بلوط نیز چوب بسیار خوبی دارد و دارای تند و تیز آروماتیک است.
چوب صندل سفید یا Sandalwood که دارای رایحه کلاسیک و شرقی چوب و شیر (شیرین و چوبی) که ملایم و قوی است، میباشد. صندل سفید از گونه درختان صندل میباشد که جز ترکیبات مهم و باارزشی در عطرسازی میباشد و دارای چوبی سخت و زردرنگ است. تاریخچه آن به 4000 سال قبل و به کشورهای هند، یونان، مصر و روم برمیگردد. در ساختن معابد از آن استفاده میشده و در مصر، مردم از آن در مومیایی کردن انسانها استفاده میکردهاند.
صمغ بوته وحشی جاوی یا Styrax روغن استخراجی از بوته وحشی جاوی که رنگ زرد مایل به سفید دارد و اصالتاً برای منطقه مدیترانه است. صمغ بوته وحشی جاوی از گروه رایحه صمغها و رزینها که رایحهای قوی، شیرین، گلی و کمی فلفلی دارد.
شاید تا به حال در مورد عطرهای چرمی و رایحههای چرمی بسیار شنیده باشید و تصورتان از رایحه چرم، همان رایحه و عطر وسایل چرمی باشد. اما این طور نیست و در این مقاله شما را با رایحه چرم آشنا میکنیم.چرم یا Leather رایحهای قوی، هیجانانگیز و خاطرهانگیز که خاطرات زیادی را در ذهن تداعی میکند. رایحه چرم خط وسطی از رایحههای مردانه و زنانه، که از دسته رایحههای حیوانی (ANIMALIC SMELLS) میباشد.
از لحاظ تاریخی چرم جز اولین رایحه ها در عطر سازی می باشد که ریشه در دستکش سازان چرمی در ایران باستان دارد که برای طبقه اشراف دستکش می ساختند. در قرن 16 میلادی از رایحه چرم بسیار استفاده میشده و برای پوشاند...
عنبر یا Amber از دسته رایحههای حیوانی است که دارای رایحه شیرین و گرم و رایحه اصلی گروه عطرهای شرقی است. عنبر باعث پایداری عطر نیز میگردد.