رایحههای عطر
رایحه ابتدایی
گل یاس یا Jasmine گلی دوستداشتنی که رایحهای خوشبو، قوی و منحصر به فرد دارد و از خانواده زیتونیان است. گل یاس به صورت درختچهای رشد میکند و از ساقه آن برای تزئینات استفاده میشود. گونههای مختلفی از گل یاس در دنیا وجود دارند که دو گونه از آنها یعنی Jasminum Sambac و Grandiflorum در عطرسازی به کار میروند. Sambac اصالتاً برای جنوب و جنوبشرقی آسیا یعنی هند است و به عنوان Arabian Jasmine یا یاس عربی معروف و گل ملی فیلیپین و یکی از 3 گل ملی اندونزی میباشد. نوع دیگر اصالتاً برای ایران، افغانستان و کشمیر است و به یاس اسپانیایی، یاس فرانسوی و یاس کاتالونیایی معروف میباشد. گل یاس از لحاظ...
گل رز یا Rose یکی از زیباترین گلها و به نوعی شاه گلها در دنیا است. حدود 20000 گل رز در دنیا تاکنون نامگذاری شده و از قدیم استخراج گل رز وجود داشته است. ایران از اولین مناطقی است که در آن از گل رز (گل محمدی) اسانس استخراج میکردند و رازی جز اولین نفرات به حساب میآید. در عربستان و سوریه نیز از قرنها پیش این کار مرسوم بوده و طائف در عربستان و دمشق در سوریه مرکز این کار بوده است. واژه Attar در زبان انگلیسی که به معنی گل سرخ است از واژه عربی عطر گرفته شده که در زمانهای قدیم به همان اسانس استخراج شده از گل رز میگفتند. واژه Rose از زبان لاتین و کلمه Rosa وارد زبان انگلیسی وارد شده و ریشه...
گشنیز یا Coriander از دسته رایحههای ادویهای دارای رایحه گیاهی، چوبی و فلفلی است و جهت تقویت کردن رایحه اولیه و میانی عطر به کار میرود. گشنیز بهخوبی با ترنج، فلفل سیاه، دارچین، راوید مریمگلی، زنجبیل، گریپ فروت، لیمو، جوز هندی، خس خس، گل یلانگ یلانگ، روغن بهار نارنج و پرتقال ترکیب میشود و در آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده میشود) نیز بکار میرود.
رایحه میانی
گل ابریشم یا Mimosa نوعی درخت اقاقیا یا اکاسیا در استرالیا است که برگهای سرخسی ظریف و گلهای زرد رنگی دارد که گلکارها و گلفروشها از آنها استفاده میکنند. دانشمندان آلمانی بر این باور هستند که از ساقه بیرونی درخت ابریشم در تهیه کوکاکولا استفاده میشود. گل ابریشم رایحهای شیرین، وانیلی و کمی خنک دارد.
گل رز یا Rose یکی از زیباترین گلها و به نوعی شاه گلها در دنیا است. حدود 20000 گل رز در دنیا تاکنون نامگذاری شده و از قدیم استخراج گل رز وجود داشته است. ایران از اولین مناطقی است که در آن از گل رز (گل محمدی) اسانس استخراج میکردند و رازی جز اولین نفرات به حساب میآید. در عربستان و سوریه نیز از قرنها پیش این کار مرسوم بوده و طائف در عربستان و دمشق در سوریه مرکز این کار بوده است. واژه Attar در زبان انگلیسی که به معنی گل سرخ است از واژه عربی عطر گرفته شده که در زمانهای قدیم به همان اسانس استخراج شده از گل رز میگفتند. واژه Rose از زبان لاتین و کلمه Rosa وارد زبان انگلیسی وارد شده و ریشه...
رایحه شکوفه پرتقال یا Orange Blossom از دسته رایحه گلهای سفید که رایحهای خنک و شیرین از شکوفههای درخت پرتقال تلخ دارد. شکوفه پرتقال در عروسیهای چین باستان استفاده میشده و استفاده از آن شگون داشته است. این رایحه به خوبی با رایحه مرکبات ترکیب شده، به ماندگاری عطر کمک کرده و در اکثر دستههای عطر استفاده میشود.
کلاوز یا ادویه معطر میخک یا Cloves پودر ادویه مانند خشک شدهای از غنچههای باز نشده گلهای درخت میخک است. غنچههای باز نشده صورتی رنگ درخت میخک چیده شده، خشک میشوند و به رنگ قهوهای در میآیند. کلاوز اصالتا برای اندونزی است اما در سراسر دنیا در آشپزی از آنها استفاده میشود و به عنوان دافع مورچه نیز به کار میرود. کلاوز از گروه رایحههای فلفلی که بسیار معطر و خوشبو است. کلاوز به خاطر رایحه گرم، شیرین و آروماتیک بسیار محبوب است و در عطرسازی کاربرد بسیار دارد.
رایحه پایانی
دانه تونکا یا Tonca Bean دانههای درخت Dipteryx Odorata (درخت گل از خانواده نخود فرنگی که در آمریکای مرکزی میروید و گلهای زیبایی دارد) میباشد که مشکی و قهوهای رنگ، چروکیده و ظاهری شبیه بادام دارند. اولین بار در سال 1973 به فرانسه برده شد و مورد استفاده قرار گرفت. دانه تونکا خصوصیات وانیل را دارد و طعمی شبیه به دارچین، زعفران، بادام و میخک خشک شده دارد. جز فلفلها است اما از لحاظ رایحه در دسته شرقی قرار دارد و به خوبی با تنباکو، عنبر، اسطوخودوس، پوست لیمو، گل رز، چوب صندل سفید و نعنا هندی ترکیب میشود.
چوب صندل سفید یا Sandalwood که دارای رایحه کلاسیک و شرقی چوب و شیر (شیرین و چوبی) که ملایم و قوی است، میباشد. صندل سفید از گونه درختان صندل میباشد که جز ترکیبات مهم و باارزشی در عطرسازی میباشد و دارای چوبی سخت و زردرنگ است. تاریخچه آن به 4000 سال قبل و به کشورهای هند، یونان، مصر و روم برمیگردد. در ساختن معابد از آن استفاده میشده و در مصر، مردم از آن در مومیایی کردن انسانها استفاده میکردهاند.
لابدانوم یا Labdanum رزینی قهوهای رنگ و چسبنده که از انواع گل لادن به دست میآید. این رزین از دوران باستان در عطرسازی و پزشکی (به عنوان مرحم) کاربرد داشته است. رزین یا اَنگُم دستهای از ترکیبات اسیدی و چسبناک است که از بسیاری از درختان، درختچهها و حیوانات ترشح میشوند. امروزه رزینها کاربرد گستردهای در عطرسازی دارند و توسط استخراج و تقطیر برگها و شاخههای گیاهان تولید میشوند. رایحهای قوی و عمیق چرم و عنبرگونه که رایحه اصلی در دسته عطرهای شیپره میباشد.
اوپوپوناکس یا Opoponax یا اَنگُم رزینی آدامسی و صمغی از گروه رایحه رزینها و صمغها دارای رایحهای گرم، شیرین و عسل مانند که در عطرهای شرقی برای اضافه کردن رایحه شیرین و بلسانی (وانیلی-دارچینی) استفاده میشود.
عنبر یا Amber از دسته رایحههای حیوانی است که دارای رایحه شیرین و گرم و رایحه اصلی گروه عطرهای شرقی است. عنبر باعث پایداری عطر نیز میگردد.
مشک گربه زباد یا Civet از گربه سانانی است که نوع آفریقایی آن در دشتها و جنگلهای جنوب و مرکز آفریقا، نوع هندی در نپال و نوع بنگلادشی در ویتنام زندگی میکند. این گربه برای نشانهگذاری مادهای بدبو از خود ترشح میکند، اما با چند بار رقیق کردن به رایحهای مشک مانند و دلپذیر تبدیل میشود. به این منظور این گربه در قفس نگهداری میشد اما خوشبختانه امروزه این مشک به صورت شیمیایی و مصنوعی تهیه میشود. این ماده پیه مانند و خوشبو که از بدن این حیوان ایجاد میشود و رایحهای گرم و تند و مایل به گلها دارد.