رایحه‌های عطر
رایحه ابتدایی
ترنج یا Bergamot از دسته مرکبات و نوعی نارنج است که در درختان کوتاه ترنج رشد می‌کند که چیزی بین لیمو، پرتقال و گریپ‌فروت می‌باشد. محل اصلی کشت آن در منطقه کالابریا در جنوب ایتالیا می‌باشد اما در برزیل و آرژانتین نیز کشت می‌شود. نام آن‌را از شهر Bergamo در ایتالیا که اولین بار در آنجا روغن ترنج فروخته شده و بعد از آن به سمبلی برای آن منطقه و آن شهر تبدیل شد. ترنج میوه‌ای خوردنی نیست و به خاطر روغنش کشت می‌شود و به خاطر رایحه شیرین و خنکش به طور وسیعی در عطرسازی استفاده می‌شود. روغن ترنج در چای ارل‌گری، آبنبات‌سازی و آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغن‌های گیاهی، به ...
شاه پسند لیمویی یا Lemon Verbena گیاهی گل‌دار از دسته مرکبات که به صورت درختچه‌ای که 2 تا 3 متر رشد می‌کند. گونه‌ای از شاه پسندیان یک یا چند ساله علفی یا نیمه چوبی که دارای 250 گونه می‌باشند. برگ‌های این گیاه رایحه لیمویی دارند و در تهیه غذا و نوشیدنی‌ها به عنوان طمع دهنده کار می‌رود. شاه پسند از لحاظ رایحه، خنکی لیمو و شیرینی مرکبات را دارد و در دسته رایحه مرکبات قرار می‌گیرد. عطرهای Green Irish Tweed Creed، Alien Aqua Chic Thierry Mugler، Mont Blanc Legend، L'Homme Sport YSL و Eau De Lacoste L.12.12. Green Lacoste از عطرهایی هستند که شاه پسند در آن‌ها به کار رفته است.
گل شمعدانی یا Geranium که گیاه آن دارای 400 گونه می‌باشد، گلی است که در تمام مناطق آب و هوایی مخصوصا در شرق مدیترانه رشد می‌کند. این گیاه به دلیل داشتن گل‌های زیبا مورد توجه است، اما بعضی آن‌ها رایحه آروماتیک دل‌نشینی دارند و رایحه پرتغال، گل رز، سیب و نعنا مانند دارند. شکوفه‌های شمعدانی می‌توانند قرمز، صورتی و بنفش باشند ولی به طور معمول گل‌های سفید و نارنجی با کمی صورتی دارند. این گیاه اصالتا برای جنوب آفریقا می‌باشد و در سال 1690 به اروپا برده شد. نام آن ریشه لاتین و به معنی بویایی قوی می‌باشد. روغن گل شمعدانی و برگ آن برای کرم‌های پوستی و عطرسازی تقطیر می‌شوند. گل شمعدانی بر اساس منطقه...
راوید مریم گلی یا Clary Sage یک گیاه همیشگی است و اصالتاً برای شمال مدیترانه می‌باشد. گل‌های سفید تا صورتی دارد و جدا از خاصیت درمانی در گذشته، امروزه جهت عطرسازی و طعم‌دهی به نوشیدنی‌ها به کار می‌رود. رایحه‌ای گیاهی، شبیه به گل لادن با رایحه‌ای چرمی و عنبر مانند که از قدیم در صنعت عطرسازی بسیار محبوب بوده است.
گشنیز یا Coriander از دسته رایحه‌های ادویه‌ای دارای رایحه گیاهی، چوبی و فلفلی است و جهت تقویت کردن رایحه اولیه و میانی عطر به کار می‌رود. گشنیز به‌خوبی با ترنج، فلفل سیاه، دارچین، راوید مریم‌گلی، زنجبیل، گریپ فروت، لیمو، جوز هندی، خس خس، گل یلانگ یلانگ، روغن بهار نارنج و پرتقال ترکیب می‌شود و در آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغن‌های گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده می‌شود) نیز بکار می‌رود.
چوب بلسان بنفش برزیلی با نام Brasilian Rosewood نوعی اقاقیا با چوب سخت، که تنها در برزیل می‌روید و گونه آن در حال انقراض است. از دسته رایحه‌های چوبی که رایحه‌ای چوبی، خوشبو و ملایم دارد که هم در عطرهای مردانه و هم در عطرهای زنانه استفاده می‌شود.
آلدئیدها یا Aldehydes گروه وسیعی از ترکیبات ارگانیک هستند که در آزمایشگاه باز تولید می‌شوند. در صنعت عطرسازی بیشتر از آلدئیدهای چربی‌دار استفاده می‌شود. این آلدئیدها بر اساس ترکیباتی که دارند می‌توانند رایحه‌ای لیموی، گل‌دار، صابونی و واکسی به ترکیب عطر اضافه کنند.
رایحه میانی
گل یاس یا Jasmine گلی دوست‌داشتنی که رایحه‌ای خوشبو، قوی و منحصر به فرد دارد و از خانواده زیتونیان است. گل یاس به صورت درختچه‌ای رشد می‌کند و از ساقه آن برای تزئینات استفاده می‌شود. گونه‌های مختلفی از گل یاس در دنیا وجود دارند که دو گونه از آن‌ها یعنی Jasminum Sambac و Grandiflorum در عطرسازی به کار می‌روند. Sambac اصالتاً برای جنوب و جنوب‌شرقی آسیا یعنی هند است و به عنوان Arabian Jasmine یا یاس عربی معروف و گل ملی فیلیپین و یکی از 3 گل ملی اندونزی می‌باشد. نوع دیگر اصالتاً برای ایران، افغانستان و کشمیر است و به یاس اسپانیایی، یاس فرانسوی و یاس کاتالونیایی معروف می‌باشد. گل یاس از لحاظ...
گل یلانگ یلانگ یا Ylang-Ylang اصالتاً برای جنوب شرق آسیا است و در مناطق گرمسیری بهتر رشد می‌کند. این درخت هم به حالت درخت مو و هم به حالت درخت ایستا می‌تواند رشد کند. گل یلانگ 6 گل پر با رنگ زرد و سبز دارد. درخت یلانگ رشد بسیار کندی دارد به طوری که 7 تا 10 سال طول می‌کشد تا درخت به اندازه کافی گل دهد و به ارتفاع مناسب برسد. گل یلانگ در ابتدا گلبرگ‌های سبز رنگ دارد و در این حالت رایحه ضعیفی دارد، هرچه می‌گذرد گلبرگ‌ها زرد‌تر می‌شوند و رایحه آن‌ها قوی‌تر می‌شود. بهترین حالت چیدن گل‌ها زمانی است که زردی گلبرگ‌ها کمی به سرخی بزند و نکته جالب آن که گل‌ها در صبح روغن بهتری دارند و بهتر است، صب...
گل رز یا Rose یکی از زیبا‌ترین گل‌ها و به نوعی شاه گل‌ها در دنیا است. حدود 20000 گل رز در دنیا تا‌کنون نام‌گذاری شده و از قدیم استخراج گل رز وجود داشته است. ایران از اولین مناطقی است که در آن از گل رز (گل محمدی) اسانس استخراج می‌کردند و رازی جز اولین نفرات به حساب می‌آید. در عربستان و سوریه نیز از قرن‌ها پیش این کار مرسوم بوده و طائف در عربستان و دمشق در سوریه مرکز این کار بوده است. واژه Attar در زبان انگلیسی که به معنی گل سرخ است از واژه عربی عطر گرفته شده که در زمان‌های قدیم به همان اسانس استخراج شده از گل رز می‌گفتند. واژه Rose از زبان لاتین و کلمه Rosa وارد زبان انگلیسی وارد شده و ریشه...
میخک صد پر یا Carnation یا میخک صورتی که به صورت بسیار انبوه در جنوب فرانسه کشت می‌شود. رایحه گلی میخک و فلفلی که معمولاً در عطرهای کلاسیک گلی فلفلی به کار می‌رود و معمولاً با رایحه گل رز ترکیب می‌شود. متأسفانه امروزه رایحه این گل از نظر خانه‌های عطرسازی قدیمی متصور شده، با این حال رایحه میخک صد‌پر رایحه‌ای اجتناب‌ناپذیر در دسته عطرهای شرقی است.
رایحه شکوفه پرتقال یا Orange Blossom از دسته رایحه گل‌های سفید که رایحه‌ای خنک و شیرین از شکوفه‌های درخت پرتقال تلخ دارد. شکوفه پرتقال در عروسی‌های چین باستان استفاده می‌شده و استفاده از آن شگون داشته است. این رایحه به خوبی با رایحه مرکبات ترکیب شده، به ماندگاری عطر کمک کرده و در اکثر دسته‌های عطر استفاده می‌شود.
گل مریم گلی یا Sage گیاهی همیشه سبز از خانواده Salvia یا سلوی یا مریم‌گلی است که رایحه‌ای خنک، کمی فلفلی و آروماتیک دارد.
رایحه پایانی
خس خس یا Vetiver جز رایحه های چوبی و شرقی عصاره‌ای در عطرسازی است، که از گیاهان و علف‌های شرقی که در زیر درختان می‌روید، گرفته می‌شود. خس‌خس گیاهی از خانواده علفیان و اصالتا برای جنوب هند، اندونزی و سریلانکا می‌باشد و معمولا در مناطق مرطوب و باتلاقی و شرایط سخت می‌روید. از این عصاره در ترکیب عطرهای نیش یا Niche و عطرهای مردانه بیشتر استفاده می‌شود.
خنک و تند بودن، دادن طراوت و افزایش خنکی در رایحه مرکبات و پایدارسازی رایحه‌های فرار در عطر از ویژگی‌های این عصاره می‌باشد. خس‌خس رایحه‌ای خنک، تند و کمی تلخ دارد و بوی آن مانند چوب، شکلات تلخ و بوی سیگار می‌باشد. در قدیم از خس‌خس و ریشه‌های آ...
خزه بلوط یا Oakmoss گونه‌ای از گلسنگ‌ها است که در نیمکره شمالی، مخصوصاً در جنوب و مرکز اروپا، علی‌الخصوص فرانسه، خانه عطرسازی دنیا می‌روید. رایحه و ترکیبی معمول در عطرهای دسته سرخسی و شیپره است و جدا از پایدارسازی عطر، رایحه‌ای خاکی - آروماتیک و جنگل مانند به عطر می‌دهد. بلوط نیز چوب بسیار خوبی دارد و دارای تند و تیز آروماتیک است.
چوب صندل سفید یا Sandalwood که دارای رایحه کلاسیک و شرقی چوب و شیر (شیرین و چوبی) که ملایم و قوی است، می‌باشد. صندل سفید از گونه درختان صندل می‌باشد که جز ترکیبات مهم و با‌ارزشی در عطرسازی می‌باشد و دارای چوبی سخت و زرد‌رنگ است. تاریخچه آن به 4000 سال قبل و به کشور‌های هند، یونان، مصر و روم بر‌می‌گردد. در ساختن معابد از آن استفاده می‌شده و در مصر، مردم از آن در مومیایی کردن انسان‌ها استفاده می‌کرده‌اند.
نعنا هندی یا Patchouli گیاهی با ارتفاع حدود 60 سانتی متر تا 1 متر که از خانواده نعنا است و عمدتاً در هند می‌روید. نام این گیاه از زبان تمیل (Tamil) و از کلمه Pathai که به معنی سبز است، گرفته شده و رایحه‌ای شیرین و چوبی دارد.
دود معطر یا بخور خوشبو یا Incense که در لاتین به معنی To Burn دود ناشی از سوزاندن مواد معطر و آروماتیک است. در مراسم‌های مذهبی و آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغن‌های گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده می‌شود) برای ایجاد حالتی خوب و پوشاندن بو‌های بد استفاده می‌شود. دود معطر در تمام فرهنگ‌ها و تاریخ‌ها وجود داشته، جایی که از سوزاندن برگ‌ها، گل‌ها، عسل، چوب‌ها و... برای ایجاد آن استفاده می‌شده است، اما اصالتاً برای مصر باستان جایی که از صمغ و شیره‌های درختان برای ایجاد دود معطر استفاده می‌شده است. از دود معطر در درمان ترس، اضطراب و استرس و تلطیف فضا جهت آرامش ...
مشک یا Musk از گروه رایحه‌های حیوانی که باعث پایداری و رایحه گرم در عطر می‌شود. مشک در قدیم از آهوی تبتی گرفته می‌شد اما اکنون به صورت شیمیایی تهیه می‌شود. مشک به عنوان پایدارساز در تمام عطرها و معمولا در رایحه پایانی استفاده می‌شود. مشک شدت تبخیر رایحه‌های اصلی را کم کرده و باعث ماندگاری بیشتر عطر می‌گردد.
